Cultuurburgemeester Jan Verhoek: ‘Concrete ideeën voor kunstwerk tunneldak en textielmonument’

MARLE – Hij was begin dit jaar in de tuin aan het spitten, toen hij hoorde dat er een collegevoorstel lag om de unieke raadzaal in het Huis van Bestuur en Cultuur te vervangen. Tijdens de debatronde hierover, een etmaal na het spitwerk, was Jan Verhoek, cultuurburgemeester van de gemeente Hellendoorn, een van de insprekers die pleitte voor het behoud van deze raadzaal, een kunstwerk van de inmiddels internationaal bekende kunstenaar Claudy Jongstra.

Verhoek is sinds februari 2023 cultuurburgemeester. Als ‘uithangbord’ van de CultuurCaravaan opent hij exposities, zit hij in jury’s, neemt boeken in ontvangt, verzorgt presentaties, kortom, vervult representatieve taken op het gebied van kunst en cultuur in de gemeente Hellendoorn. Leuke activiteiten, die de cultuurburgemeester, als vrijwilliger, met enthousiasme doet.

Maar er is meer. “Cultuurburgemeester is een ereambt, en aan dat ambt mag je zelf invulling geven”, vertelt Verhoek, die meer wil dan alleen representatief bezig zijn. Bij zijn aantreden gaf hij aan dat er in de gemeente Hellendoorn te weinig kunst in de openbare ruimte is, met name op het tunneldak zou wel iets moois mogen staan.
Nu, ruim een jaar verder, staan er in de gemeente nog geen beelden, maar is er wel een beweging waar te nemen. Na zijn oproep kwamen de voorstellen binnen. “Ideeën zijn er zat. Maar echt iets doen kost tijd en geld. Wil je een kunstwerk met enige uitstraling, vandalismebestendig, dan praat je al heel snel over tienduizenden euro’s.”

Ideeën voor kunst 
Twee concrete ideeën liggen nu op tafel. Met Leo Kemper (“De eerste die aanhaakte een jaar geleden”) heeft hij het idee om samen met het onderwijs iets te ontwerpen voor het tunneldak. “We hebben zelf wat globale schetsen van een kunstwerk, echt voor de openbare ruimte, dat uit meerdere delen bestaat. Een deel daarvan kan bijvoorbeeld ontworpen worden door basisschoolleerlingen, een deel door leerlingen van het voortgezet onderwijs, en een deel door een professionele kunstenaar. In mijn ideale verhaal komen er schetsen uit de basisschool en wordt het een soort eindexamenproject van Reggesteynleerlingen.”

“Cor Olthof kwam vervolgens met een goed idee voor een monument voor de textielarbeider, de verbinding met de geschiedenis van Nijverdal. Dat idee is inmiddels omarmd door de Historische Kring. Dat zijn de beide projecten waarvan we nu kijken wat de mogelijkheden zijn om ze te realiseren. Je zit met vergunningen, het moet gefinancierd worden, noem maar op. Het gaat om twee heel verschillende, allebei heel leuke projecten.”

De cultuurburgemeester zit er in principe voor twee jaar. Verhoek draagt februari 2025 het stokje over. Of de beelden er dan al staan? “Nee, echt niet, dit soort ontwikkelingen heeft tijd nodig. Op het moment dat we besluiten dat we de beelden realiseren, dat er financiering is, maakt het mij niet uit of het nog een tijdje duurt voor de beelden er daadwerkelijk staan.”

Raadzaal en kunstwerk
Daarnaast speelt momenteel de kwestie van de raadzaal in het Huis van Cultuur en Bestuur. “De gemeenteraad heeft eind januari gesproken over de herinrichting van de grote hal van het Huis van Cultuur en Bestuur. Dat heeft ook consequenties voor de raadzaal. De raadzaal is een bijzonder kunstwerk, een soort constructie in een diamantachtige vorm met een bekleding van schapenwol”, aldus Verhoek. “Er blijkt in de bruikbaarheid van die raadzaal het een en ander beter te kunnen. Er moet meer licht, meer lucht en meer ruimte komen. Een van de scenario’s was om dat kunstwerk, die raadzaal, te verwijderen en te vervangen voor een grotere ruimte met glazen wanden in het kader van transparantie.”

Dit gaan we niet doen, vond cultuurburgemeester Verhoek, toen hij van het plan hoorde. “Dan blijkt dat je als cultuurburgemeester gewoon onafhankelijk bent en je mening kunt geven.” Hij was een van de mensen die insprak tijdens de Debatronde van 16 januari. “Dat heeft het debat doen kantelen. Er worden nu intensieve overleggen gevoerd met zowel de architect als de kunstenaar, om te kijken of er aanpassingen mogelijk zijn met instandhouding van het kunstwerk. Het is een kunstwerk, maar ook gewoon een gebruiksvoorwerp, functioneert als raadzaal. We hebben goede hoop dat we de raadzaal kunnen redden. Als dat zo is, dan is mijn cultuurburgemeesterschap al geslaagd. Dan dient het ergens toe.”

CultuurCaravaan
Voor Verhoek zit de helft van zijn ambtstermijn erop. “We zijn nu zeven jaar bezig met de CultuurCaravaan. De start was heel enthousiast en het gaat er nu om hoe we op dat niveau blijven en hierin verder komen. Kijken wat er nu nodig is binnen kunst en cultuur in onze gemeente: dat is de uitdaging waar we voor staan. Dat heeft in elk geval geresulteerd in de benoeming cultuurmakelaar Nathalie Postma, een half jaar geleden. Zij is parttime aangesteld en kan dus echt tijd investeren om clubs met elkaar in verbinding te brengen en ideeën aan elkaar te knopen.”

De cultuurburgemeester uit Marle zet zijn taak nog even voort. “Het mooie van dit werk is dat je in contact komt met creatieve mensen. En daar bruist het altijd van ideeën en ik wil graag ideeën aanjagen. Ik heb er harstikke veel plezier in om bij diverse activiteiten mijn gezicht te laten zien, maar ik vind het ook leuk om iets tot stand te brengen.”
Ook al duurt dat tot stand brengen, zoals de ideeën voor de kunstwerken en het mogelijke behoud van de raadzaal, langer dan zijn eigen ambtsperiode.

Door Jenny ter Maat