De Harz

Er stond een foto in de krant, een paar dagen voor ons vertrek, maar ik dacht dat het wel mee zou vallen. Vast met groothoeklens genomen, zodanig dat het erger lijkt, maar toen kwam het moment dat we het Nationaal Park inreden ….

Nationaal Park De Harz is een middelgebergte van circa 25.000 hectare groot en ligt op de voormalige grens van West- en Oost-Duitsland. Wat een aaneengesloten groen wandelparadijs was is veranderd in een troosteloos dood bos tot zover je kunt kijken. Kilometers lang rijden we tussen de dode bomen door. Het ziet er troosteloos uit, een rampgebied! Oef dit komt binnen. Ik onderdruk de neiging om gelijk om te keren en weg te rijden.

Oorzaak van deze massale sparrensterfte is de letterzetter. Gewoonlijk kunnen sparren zich door harsvorming weren tegen insecten. Echter, door de droogte van afgelopen jaren zijn de bomen kwetsbaar geworden en is dit afweersysteem onvoldoende om de kevers tegen te houden. De mannetjes komen eerst, boren een gaatje in de bast. Eénmaal binnen graven zij een ‘bruidssuite’ en lokken zij vrouwtjes om mee te paren. Deze vrouwtjes graven verder en leggen eitjes. De larven die uit deze eitjes komen graven ook weer verder. Als de larven volgroeid zijn, verpoppen ze zich en vliegen na een paar weken uit als kever. Aflopen jaren hadden we droge zomers. Ideaal voor de letterzetter, terminaal voor de sparren. Het beestje is massaal opgerukt door de duizenden hectaren naaldbos.

Net zoals wij dat doen op de Sallandse Heuvelrug, planten boswachters in de Harz meer loofbomen aan. Een variatie van naald- en loofbos maakt het bos beter bestand tegen storm en ziektes.

We besluiten de volgende dag, ondanks de troosteloze omgeving, toch te gaan wandelen. Ons doel is het hoogste punt in het gebied, De Brocken. We passeren in het dode bos veel informatieborden, waarop het bosbeheer uitgelegd wordt. In 2004 was het ook heel erg, maar het bos heeft zichzelf in 10 jaar tijd aardig hersteld. We klauteren door naar 1.141 meter hoogte. Het waait hier zo hard dat er van nature geen bos groeit, slechts wat struiken en heide. 

Vanonder mijn capuchon kijk ik uit op het immense natuurgebied. Ondanks die duizenden hectares dood bos blijft het gebied indrukwekkend. Ik geef mijn gedachten mee aan de razende wind rond deze top en hoop hier over 10 jaar nog eens te staan en uit te kijken op een hersteld, gevarieerd bos.